Göz Damlaları: Çeşitleri, Kullanımı ve Etkiler

Çeşitli göz problemlerinin tedavisini desteklemek amacıyla kullanılan göz damlaları, kullanım nedenine bağlı olarak uzun ya da kısa süreli uygulanabilen ürünlerdir. Göz damlaları gözdeki herhangi bir problem, göz kuruluğu ya da kontak lens kullanımına bağlı kuruluk gibi rahatsızlıklıların tedavisi için doktorlar tarafından reçete edilebilir. Aynı zamanda kuruyan ve/veya kızaran gözler ya da göz kuruluğu için reçetesiz olarak satılan göz damlası çeşitleri de vardır. Reçeteli ya da reçetesiz fark etmeksizin göz damlasından beklenen etkiyi alabilmek için hekiminizin ya da eczacınızın tavisye ettiği şekilde damlanın doğru bir şekilde uygulanması ve düzenli kullanılması önemlidir⁽¹⁾ . Göz damlası hakkında detaylı bilgi almak, “Göz damlası ne işe yarar?” ve “Göz damlası nasıl kullanılır?” gibi soruların yanıtını öğrenmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.

Göz Damlası Ne İşe Yarar?

Bazı göz damlası çeşitlerinde ilaç bulunmaz ve sadece göz kuruluğunu önlemek ya da gözdeki yabancı cisimleri uzaklaştırmak için kullanılabilir. Normal şartlar altında gözler kendine yetecek kadar nem oranına sahiptir. Göz dokusunda yeterli göz yaşı üretilmediğinde veya göz yaşı normalden fazla buharlaştığında gözün doğal nemini kazanmasına yardımcı olmak için steril nemlendirici göz damlası kullanılabilir. Bu damlalar göz kuruluğu ve tahrişin giderilmesine yardımcı olarak rahatlatıcı etki gösterebilir. Göz yaralanmalarında hekim tavsiyesiyle kullanılan gözyaşı damlaları, hasar gören yüzeyin iyileşmesini destekler, yara nedeniyle oluşan rahatsızlık hissinin giderilmesine yardımcı olur. Aynı zamanda gözdeki kirletici ya da zararlı parçacık kalıntılarının temizlenmesine katkıda bulunur ve gözün nemli tutulmasını destekleyerek daha fazla hasar görmesini engelleyebilir⁽²⁾.

Göz Damlası Çeşitleri Nelerdir?

Göz damlaları, kullanım nedenine göre farklı çeşitlere ayrılır. En yaygın kullanılan göz damlası çeşitleri arasında aşağıdakiler yer alır:

• Göz muayenesini kolaylaştırmak için göz doktoru tarafından uygulanan göz bebeklerini genişleten damlalar,
• Kızarıklık giderici damlalar,
• Kuru göz için nem verici kayganlaştırıcı damlalar,
• Kaşıntı giderici antialerjik damlalar,
• Göz ameliyatı öncesi uyuşturucu damlalar,
• Bazı enfeksiyonlar için kullanılan antibiyotik damlalar,
• Glokom tedavisi için kullanılan göz için basınç düşürücü damlalar,
• İnflamasyonu tedavi etmek için (şişkinlik, kızarıklık, tahriş vb.) kullanılan steroidli göz damlaları⁽⁴⁾.

Göz Damlası Hangi Durumlarda Kullanılır?

Göz damlaları hekim tavsiyesiyle aşağıdaki durumlarda yaygın olarak kullanılabilir:

Cerrahi İşlem Öncesi ve Sonrası

Göz ameliyatı öncesi doktor göz bebeğini büyütmek ve cerrahi işlemin uygulanacağı bölgeyi uyuşturmak amacıyla göz damlası kullanabilir. Aynı zamanda yine doktor ameliyat sonrası enfeksiyon riskini azaltmak ve tedaviyi desteklemek için de göz damlası uygulamasına devam edebilir ⁽⁵⁾.

Kontakt Lens Kullanımı

Kontakt lensler, gözlerin kurumasına neden olabilir. Lenslerin göze daha kolay takılıp çıkarılması için lensler için özel olarak üretilen göz damlaları kullanılabilir ⁽⁵⁾.

Göz Kuruluğu Tedavisi

Gözyaşı, göz dokusunun nemlenmesini sağlayarak sağlığının korunmasına yardımcı olur. Yaş ile birlikte gözyaşı üretimi azalabilir; gözlerde yanma, batma, akıntı, kızarıklık, görme değişiklikleri gibi problemler yaşanabilir. Doktorunuz, göz dokusunu nemlendirmek için nemlendirici göz damlası önerebilir⁽⁵⁾.

Göz Damlası Nasıl Kullanılır?

Hem yetişkin hem de çocuk göz damlası çeşitleri, doktor önerisi ile kullanılması gereken ve doğru uygulandığında göz sorunlarının tedavisini destekleyen ürünlerdir. Uygulamadan önce ellerin mutlaka su ve ılık sabun ile yıkanması ya da el dezenfektanı ile temizlenmesi enfeksiyon riski açısından oldukça önemlidir. Göz damlasını kendi kendinize rahatlıkla damlatabilirsiniz. Ancak bu konuda başarısız olursanız arkadaşınızdan ya da bir aile üyesinden yardım alabilirsiniz. Adım adım göz damlası uygulaması için aşağıdaki yönergeleri izleyebilirsiniz:

• Ellerinizi temizleyip kuruladıktan sonra göz damlasını alın ve hafifçe çalkalayın.
• Kapağını açın ve kapağı temiz bir yüzeye bıraktığınızdan emin olun.
• Başınızı geride tutmak için sırt üstü uzanabilir ya da sadece başınızı geriye doğru yaslayabilirsiniz. Damlalığı gözünüze iyice yaklaştırın ve damlaların gözünüze ulaşmasını kolaylaştırmak için alt göz kapağınızı parmağınızla aşağı doğru çekin.
• Bileğinizi alnınıza yaslayın ve damlalığı sıkarak göz içine bir damla damlatın. Eğer birkaç damla damlatmanız gerekirse bir süre bekleyip ikinci damlayı uygulayın.
• Göz çevresine akan fazla sıvıyı temiz bir mendil yardımıyla alın. Damlatma işlemi bittikten sonra şişenin ağzını kapatın ve kaldırın⁽¹⁾.

Göz Damlasının Olası Yan Etkileri

Göz damlaları bazı durumlarda gözde batma, kızarıklık, göz bebeklerinde genişleme ya da bulanık görme gibi göz damlası yan etkileri yaratabilir. Bu etkilerden herhangi biri uzun süre devam ederse mutlaka doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir. Özellikle;

• Gözlerde ağrı,
• Göz içi ya da çevresinde kötüleşen kızarıklık/kaşıntı/şişme,
• Görme bozuklukları⁽⁶⁾.